Μπορεί ένας φαινομενικά άγνωστος άνθρωπος να προσφέρει στα παιδιά την πατρική/μητρική αγάπη που του λείπει;
Πηγή έμπνευσης για αυτό το άρθρο στάθηκε η φετινή χριστουγεννιάτικη διαφήμιση της Disney με τίτλο «The Stepdad». Το κεντρικό θέμα είναι ο πατριός που μετακομίζει στο σπίτι της συντρόφου του και των παιδιών της και περνάει τα πρώτα Χριστούγεννα μαζί τους. Παρουσιάζει μικρές καθημερινές ευτυχισμένες – ή και όχι – στιγμές ανάμεσα στα παιδιά και τον πατριό.
Και εδώ προκύπτει το ερώτημα.
Η αγάπη ενός πατριού ή μιας μητριάς είναι διαφορετική;
Όταν ένας άνδρας ή μία γυναίκα συνάπτει σχέση με έναν άνθρωπο, που έχει ήδη παιδιά από προηγούμενη σχέση (η οποία μπορεί να έληξε είτε με διαζύγιο είτε με θάνατο), έχει σίγουρα άγχος για το πως θα αντιμετωπιστεί από αυτά. Ο ρόλος του πατριού/μητριάς αποτελεί σε μεγάλο βαθμό μια διαδικασία αποδοχής και πρέπει να γίνει προσπάθεια από μεριά του/της και από μεριά των παιδιών, αν επιθυμούν μια ομαλή συμβίωση.
Το να είναι κάποιος πατριός/μητριά ίσως φαίνεται πολύ περίεργο στην αρχή και είναι συχνά δύσκολο να γνωρίζει τι είναι σωστό και τι λάθος. Πρέπει να έχει στο νου του ότι επειδή ο/η σύντροφός του, τον/την αγαπά και θέλει να έχει σχέση μαζί του/της, δε σημαίνει ότι τα παιδιά του/της σας θέλουν στη ζωή τους. Δεν μπορείτε να τα αναγκάσετε να σας δεχτούν ή να σας αγαπήσουν.
Είναι σημαντικό να είμαστε σαφείς πως η βιολογική μητέρα ή ο πατέρας δεν μπορεί να αντικατασταθεί. Είτε είναι παρόντες είτε όχι. Το παιδί, ακόμη και αν είναι μικρό, πρέπει να γνωρίζει ότι ο σύντροφος της μητέρας ή του πατέρα δεν είναι ο πραγματικός πατέρας του. Εάν είναι ένα μωρό, που δεν έχει γνωρίσει τον βιολογικό του πατέρα, αυτές οι πληροφορίες θα του δοθούν από τους γονείς όταν το θεωρούν.
Ο θεμελιώδης ρόλος του πατριού ή της μητριάς πρέπει να είναι υποστήριξη και καθορισμός ορίων που ενισχύουν την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό.
Η δική μου προσωπική εμπειρία
Από μικρή έλεγα πως έχω τρεις γιαγιάδες και θυμάμαι συμμαθητές και δασκάλους να με κοιτάνε απορημένοι. Η μία από τις δύο βιολογικές μου γιαγιάδες πέθανε όταν ήμουν τριών ετών. Αν με ρωτήσει κανείς για το αν τη θυμάμαι, θα πω όχι. Τη γνωρίζω μόνο από φωτογραφίες, δε θυμάμαι τίποτα από το χαρακτήρα της.
Μετά από λίγο καιρό (πρέπει να ήμουν τεσσάρων ή πέντε ετών) ο παππούς μου βρήκε μία άλλη γυναίκα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τη μητέρα μου να μου λέει «σήμερα θα έρθει ο παππούς με μία άλλη κυρία, η οποία θα είναι πλέον η γιαγιά σου».
Εγώ είχα χαρεί με το γεγονός ότι θα έχω και πάλι μία γιαγιά.
Η συγκεκριμένη γυναίκα έδωσε σε όλους μας αγάπη. Μας δεχόταν με ανοιχτές αγκάλες κάθε φορά που πηγαίναμε για επίσκεψη στο χωριό και όποτε φεύγαμε αναρωτιόταν πότε θα είναι η επόμενη φορά που θα τους επισκεφτούμε. Ασχολιόταν με εμένα και τα ξαδέρφια μου. Έπαιζε μαζί μας, μας πήγαινε βόλτες και μας έδινε συμβουλές για το τι είναι σωστό και τι είναι λάθος. Και ενώ έβλεπα άλλες γιαγιάδες να φωνάζουν και να χτυπάνε τα εγγόνια τους, η δική μου – που ουσιαστικά δεν ήταν καν γιαγιά μου – δεν τόλμησε ποτέ να μας μαλώσει ή να σηκώσει χέρι πάνω μας.
Το συμπέρασμα
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν δημοσιευτεί ειδήσεις με τίτλο «Πατέρας κακοποιούσε την ανήλικη κόρη του» και πως ο συγγενικός δεσμός δεν μπήκε εμπόδιο σε οποιαδήποτε ανήθικη πράξη.
Για αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί αναγκαία η επικοινωνία με συγγενείς, εφόσον μπορεί να μην είναι καλοί άνθρωποι ή δεν ταιριάζουν οι χαρακτήρες μας. Δυστυχώς, τους συγγενείς δεν τους επιλέγουμε.
Εν κατακλείδι, μπορεί ένας άνθρωπος που βιολογικά ονομάζεται «μπαμπάς», «μαμά», «γιαγιά» κ.α. να μη δίνει την απαραίτητη αγάπη ή σημασία που χρειάζεται ένα παιδί, αλλά ένας άλλος άνθρωπος, π.χ. κάποιος που έχει επιλέξει ο άλλος γονιός, να έχει τη διάθεση να ασχοληθεί.
Το στίγμα που έχουν αφήσει η παλιές κλασικές ταινίες της Disney, πως οι πατριοί και οι μητριές θέλουν συνήθως το κακό των παιδιών από προηγούμενο γάμο, δε συμβαδίζει πάντοτε με την πραγματικότητα. Ίσως με τη διαφήμιση που αναφέραμε στην αρχή, να ήθελε να σπάσει αυτό το στερεότυπο.
