Δεν μπορούμε να παραλείψουμε τη συζήτηση στην ΕΡΤ για τη «woke κουλτούρα», η οποία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Τον Κυριάκο Βελόπουλο, ο οποίος ζήτησε την κατάργηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου και της ισότητας στον γάμο. Από την άλλη,o πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, παραμένει ένας από τους πιο ηχηρούς επικριτές της woke ιδεολογίας, υιοθετώντας μια ρητορική που συχνά απευθύνεται στους φοβισμένους από την κοινωνική αλλαγή.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τη «woke κουλτούρα» και την «τυραννία των μειοψηφιών»
Πριν λίγες μέρες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε με αρνητική χροιά για την «woke ατζέντα», ενώ ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης, εξέφρασε την ομοφοβική του αντίθεση στο δικαίωμα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων να τεκνοθετούν. Η Ελληνική Λύση, μάλιστα, κατέθεσε πρόταση νόμου για την κατάργηση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευτεί ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα αναγνωρίζει μόνο δύο φύλα — το αρσενικό και το θηλυκό, όπως αποδίδονται κατά τη γέννηση — και ότι θα απαγορεύσει στις τρανς γυναίκες να συμμετέχουν σε γυναικεία αθλήματα, ενώ θα απαιτήσει από τα σχολεία να κάνουν outing (εκδήλωση) των τρανς παιδιών.
Η «Woke Ατζέντα» και το Πολιτικό Ρίσκο της Ακροδεξιάς
Η εκπομπή «Συνθέσεις» της ΕΡΤ, όπου δύο καλεσμένοι συζητούν και αναλύουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, ήταν το πεδίο όπου οι Σώτη Τριανταφύλλου και Σταμάτης Φασουλής επέλεξαν να θίξουν το θέμα της πολιτικής ορθότητας και της «woke κουλτούρας». Παρόλο που έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τις απόψεις τους, το πρόβλημα προκύπτει όταν τοποθετούνται δημοσίως με κακοποιητικό λόγο και αναπαράγουν ρητορική που αρνείται τα αυτονόητα, όπως η αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην εκπομπή, οι δύο καλεσμένοι αναφέρθηκαν σε ένα συγκεκριμένο περιστατικό στον καλλιτεχνικό χώρο, όπου για το ρόλο της Στρέλλας στη Λυρική Σκηνή, αν και υπήρχε τενόρος που μπορούσε να τον παίξει, η «woke» άποψη υποστήριξε ότι πρέπει να τον παίξει ένα «τρανς άτομο». Οι καλεσμένοι χρησιμοποίησαν κακοποιητικούς όρους για να περιγράψουν τα τρανς και drag queen άτομα, όροι που είναι ευρέως αποδεκτοί πλέον ως προσβλητικοί.
Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα από την συζήτηση:
Στ. Φασουλής: Θα αναφερθώ στον χώρο μου, το καλλιτεχνικό. Ανέβηκε πέρσι η Στρέλλα, στη Λυρική Σκηνή. Για τον ρόλο της Στρέλλα, υπήρχε ένας τενόρος, που έκανε και ένα Show Drag Queen,δεν θυμάμαι. Τενόρος, μέλος της Λυρικής που μπορούσε να τοn παίξει. Είχε όλες τις δυνατότητες, αλλά η Woke άποψη ήταν «όχι πρέπει να το παίξει μία τραβεστί» (σ.σ. κακοποιητικός όρος).
Σ. Τριανταφύλλου:Ένα τρανσέξουαλ άτομο (σ.σ. κακοποιητικός όρος). Δεν μπορούσε να το παίξει αυτός(παραπέμπει στο νεκρό όνομα) που το είχε παίξει στην ταινία;
Στ. Φασουλής: Όχι, γιατί ήταν με τραγούδι, όπερα στη Λυρική. Και υπήρξε τενόρος που μπορούσε να το παίξει και έκανε show και είναι και περσόνα drag queen. Αυτός μπορούσε να το παίξει, αλλά έλεγαν όχι αυτός δεν είναι τραβεστί (σ.σ. κακοποιητικός όρος), δεν είναι τρανσέξουαλ (σ.σ. κακοποιητικός όρος).
Η Αντιπαράθεση γύρω από την “Woke Ατζέντα”
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι φωνές κατά της «woke κουλτούρας» φωνάζουν ότι αυτή αποτελεί «βόμβα» για τον δυτικό πολιτισμό, καταστέλλοντας την ελευθερία της έκφρασης και προάγοντας το «cancel culture». Κατηγορούν την ιδεολογία αυτή ως τον απόλυτο εκφραστή της καταστολής της ελευθερίας έκφρασης και υποστηρίζουν ότι η επιβολή ιδεολογικής ορθότητας απειλεί να καταστρέψει ό,τι αγαπάμε, προάγοντας ένα πολωμένο και καταστροφικό cancel culture.
Ωστόσο, παραβλέπουν μια βασική αλήθεια: οι κοινωνίες προοδεύουν μόνο μέσα από τους αγώνες για την κατάργηση των θεσμικών διακρίσεων, την καταπολέμηση του ρατσισμού και του σεξισμού και τη δημιουργία ενός κόσμου που σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η «woke agenda» δεν είναι τίποτα περισσότερο από την επιδίωξη για μια κοινωνία που δεν προκαλεί κακό στον συνάνθρωπο και που αντιλαμβάνεται και σέβεται την αξία κάθε ανθρώπινης ύπαρξης. Οι επικριτές αυτής της προσέγγισης, ωστόσο, ενδέχεται να υποστηρίξουν ότι η ζωή είναι σκληρή και ότι η προοδευτική θεώρηση των ανθρώπινων σχέσεων είναι προβληματική και ουτοπική, ενθαρρύνοντας μια παθητική στάση απέναντι στις προκλήσεις.
Η απάντησή μου σε αυτή τη θέση είναι απλή: η «woke agenda» δεν είναι τίποτα άλλο από την υπεράσπιση των αυτονόητων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δικαιωμάτων που δεν είναι θέμα ατζέντας, αλλά αυτονόητης ανθρώπινης αξίας. Είναι η απαίτηση των γυναικών που πλήττονται από ενδοοικογενειακή βία να ζουν χωρίς φόβο κακοποίησης, βιασμού ή θανάτου. Είναι το δικαίωμα των γυναικών να διεκδικούν ίσες ευκαιρίες στον επαγγελματικό τομέα και τη δυνατότητα να αναλάβουν θέσεις ευθύνης, χωρίς περιορισμούς λόγω φύλου. Είναι το δικαίωμα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων να μην υφίστανται κακοποίηση ή διακρίσεις. Είναι το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να έχουν πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση στον δημόσιο χώρο. Είναι το δικαίωμα των αλλοθρήσκων και των άθρησκων να μην θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Είναι για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι.
Είναι τα αυτονόητα ανθρωπινά δικαίωμα και δεν τα επιβάλει καμία ατζέντα, δεν είσαι δημοκρατικός άνθρωπος, αν δεν είναι κομμάτι της ιδεολογίας σου.
Αξιοσημείωτη είναι η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα με τις ΗΠΑ όσον αφορά την «woke ατζέντα». Ωστόσο, αν αυτό ισχύει, τότε γιατί χρειάστηκε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός να προβεί σε μια τέτοια δήλωση; Η πραγματικότητα είναι ότι η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες χώρες, βρίσκεται ήδη στη δίνη αυτών των ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, με την κυβέρνηση να κλείνει το μάτι στην ακροδεξιά, υπό την πίεση που ασκείται από δεξιά και εντός της Νέας Δημοκρατίας.
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι απλό: Ο αγώνας για τα δικαιώματα των μειονοτήτων και των καταπιεσμένων ομάδων δεν πρέπει να θεωρείται «πρόβλημα», αλλά προνόμιο και υποχρέωση για κάθε δημοκρατικό πολίτη. Η woke culture δεν είναι μια φούσκα που απειλεί τη δημοκρατία, αλλά η αντανάκλαση των αγώνων για μια καλύτερη, πιο δίκαιη κοινωνία. Και όποιος αρνείται αυτόν τον αγώνα, αρνείται στην ουσία την ίδια την ουσία της δημοκρατίας.
